Удельная теплоемкость стали
Теплоемкость – это физическая величина, которая представляет собой отношение количества тепла в бесконечно малой смене температуры к самому изменению.
В международной системе единиц этот параметр представлен литерой «С», а единица измерения – это Джоуль на килограмм, умноженные на Кельвины(Дж/кг*К), либо калории, деленные на килограмм, умноженные на градусы Цельсия (калория/(кг* 0С)
Теплоемкость сталей растет вместе с повышением температуры. Для веществ в твердом состоянии, газообразном и жидком зависимость и температурный ряд отличаются.

Удельная теплоемкость сталей при разной температуре
Первая таблица удельной теплоемкости стали самая массивная, но и подробная. Ниже представлены марки стали, и их зависимость теплоемкости к температуре в 0С.
Марка стали | Температура, 0С | Теплоемкость стали, Дж/(кг*град) |
02Х17Н11М2 | 20…400…600…800 | 470…560…610…650 |
02Х22Н5АМ3 | 20…100…200…300…400 | 480…500…530…550…590 |
03Х24Н6АМ3 | 20…100…200…300…400 | 480…500…530…550…570 |
05ХН46МВБЧ | 100…200…300…400…500…600…700…800 | 445…465…480…490…500…510…515…520 |
06Х12НЗД | 100…200…300…400 | 523…544…577…594 |
07Х16Н6 | 100…200…300…400…500…600…700 | 440…500…590…630…670…710 |
08 | 100…200…400…600 | 465…477…510…565 |
08кп | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 482…498…514…533…555…584…626…695 |
08Х13 | 20 | 462 |
08Х14МФ | 20…100…200…300…400…500…600 | 460…473…502…540…574…682…754 |
08Х17Т | 20 | 462 |
08Х17Н13М2Т | 20 | 504 |
08Х18Н10 | 20 | 504 |
08Х18Н10Т | 20…100…200…300…400…500…600…700 | 461…494…515…536…549…561…574…595 |
08ГДНФЛ | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 483…500…517…529…554…571…613…697…693 |
09Х14Н19В2БР1 | 20 | 502 |
015Х18М2Б-ВИ | 100…200…300…400 | 473…519…578…636 |
1Х14Н14В2М | 100…200…300…400…500…600…700…800 | 461…486…515…536…544…557…590…624 |
4Х5МФ1С | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 431…477…519…565…620…703…888…766…749 |
10 | 100…200…400…600 | 465…477…510…565 |
10кп | 100…200…400…600 | 466…479…512…567 |
10Х12Н3М2ФА | 100…200…300…400…500 | 510…538…562…588…627 |
10Х13НЗМ1Л | 20 | 495 |
10Х17Н13М2Т | 20 | 504 |
10Х17Н13М3Т | 20 | 504 |
10Х18Н9Л | 100 | 504 |
10ГН2МФА, 10ГН2МФА-ВД, 10ГН2МФА-Ш | 100…200…300…400 | 469…553…599…628 |
12МХ | 20…200…300…400…500…600…700 | 498…519…569…595…653…733…888 |
12Х1МФ | 100…200…300…400…500…600…700…800 | 507…597…607…643…695…783…934…1025 |
12Х13 | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 473…487…506…527…554…586…636…657…666 |
12Х13Г12АС2Н2 | 100…200…300…400…500…600…700 | 523…559…602…613…648…668…690 |
12Х18Н9 | 20 | 504 |
12Х18Н9Т | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 469…486…498…511…519…528…532…544…548 |
12Х18Н12Т | 20…100…200…300…400…500…600…700 | 461…494…515…540…548…561…574…595 |
14Х17Н2 | 20 | 462 |
15 | 100…200…400…500 | 469…481…523…569 |
15Г | 100…300…500 | 496…538…592 |
15К | 100…200…400…500 | 469…482…524…570 |
15кп | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 465…486…515…532…565…586…620…691 |
15Л | 100…200…300…400 | 469…477…515…570 |
15Х2НМФА-А | 100…200…300…400 | 490…515…540…569 |
15Х11МФБЛ | 100…200…300…400…500…600 | 494…528…574…641…741…867 |
15Х25Т | 20 | 462 |
15ХМ | 100 | 486 |
17Х18Н9 | 20 | 504 |
18Х11МНФБ | 100…200…400…500…600 | 490…540…590…666…766…900 |
18ХГТ | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 495…508…525…537…567…588…626…705 |
20 | 100…200…400…500 | 469…481…536…569 |
20Г | 100…200…400…500 | 469…481…536…569 |
20ГСЛ | 100…200…400…500 | 469…482…536…569 |
20К | 100…200…400…500 | 469…482…524…570 |
20Л | 100…200…400…500 | 469…481…536…570 |
20кп | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 486…498…514…533…555…584…636…703…695 |
20ХМЛ | 100…200…300…400…500 | 498…572…588…612…660 |
20ХМФЛ | 100…200…300…400…500…600 | 498…574…590…615…666…741 |
20Х3МВФ | 100…200…300…400…500…600 | 502…561…611…657…716…754 |
20Х23Н18 | 20 | 538 |
20ХН3А | 20 | 538 |
22К | 100…200…300…400…500…600…700…800 | 494…507…523…536…565…586…624…703 |
25 | 100…200…400…500 | 469…481…519…569 |
25Л | 100…200…400…500 | 469…482…524…570 |
25Х1МФ | 100…200…400…500 | 469…481…519…570 |
25Х2М1Ф | 20 | 461 |
25ХГСА | 100…200…300…400…500…600…700 | 536…574…607…632…674…733 |
30 | 100…200…300…400…500 | 469…481…544…523…762 |
30Г | 100…200…300…400…500 | 469…481…544…599…762 |
30Л | 100…200…400…600 | 469…481…523…570 |
30Х13 | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 473…486…504…525…532…586…641…679…691 |
30ХГТ | 100…200…300…400…500…600…700…800 | 495…508…525…537…567…588…626…705 |
30Х | 20…100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 482…496…513…532…555…583…620…703…687…678 |
30ХН2МФА | 20…100…200…300…400 | 466…508…529…567…588 |
30ХНЗА | 100…200…300…400…500…600…700…800…900…1000 | 494…504…518…536…558…587…657…703…695…687 |
33ХС | 20…100…200…300…400…500…600…700 | 466…508…529…563…599…622…634…664 |
35 | 100…200…300…400…500 | 469…482…524…570 |
35Л | 100…200…300…400…600 | 469…481…523…574 |
35ХГСЛ | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 496…504…512…533…554…584…622…693…689 |
35ХМЛ | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 479…500…512…529…550…580…617…689…685 |
36Х18Н25С2 | 20 | 515 |
40 | 100…200…300…400…600 | 469…481…519…523…574 |
40Г | 100…200…400…600 | 486…481…490…574 |
40Л | 100…200…400…600 | 469…481…523…574 |
40Х10С2М | 300…400…500 | 532…561…586 |
40Х13 | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 452…477…502…528…553…578…620…666…691 |
40ХЛ | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 491…508…525…538…569…588…626…701…689 |
45 | 100…200…300…400…500 | 469…482…524…574 |
45Г2 | 100…200 | 444…427 |
45Л | 100…200…400…600 | 469…481…523…569 |
45Х14Н14В2М | 300…400…500…600 | 507…511…523…528 |
50 | 300…400…500 | 561…541…787 |
50Г | 20…100…200…300…400…500…600…700 | 487…500…517…533…559…584…609…676 |
50Л | 100…200…400…600 | 478…511…511…569 |
55 | 100…200…400…500 | 477…486…523…569 |
60 | 100…200…400…600 | 481…486…528…565 |
ХН35ВТ | 100…200…300…400…500…600 | 511…544…569…590…595…595 |
ХН64ВМКЮТЛ | 20…100…200…300…400…500…600…700…800…900…1000 | 430…450…470…490…515…540…565…590…625…650…1008 |
ХН65ВКМБТЮЛ | 20…100…200…300…400…500…600…700…800…900…1000 | 424…436…480…493…505…518…548…596…650…692…710 |
ХН65ВМТЮЛ | 20…100…200…300…400…500…600…700…800 | 425…430…440…470…500…510…550…615…650 |
ХН65КМВЮТЛ | 20…100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 380…400…420…445…470…485…515…560…610…660 |
ХН70БДТ | 100…200…300…400 | 450…475…500…505 |
ХН70КВМЮТЛ | 20 | 440 |
ХН80ТБЮА | 100…200…300…400…500…600 | 494…547…607…678…749…829 |
Х15Н60-Н | 20 | 460 |
Х20Н80-Н | 20 | 460 |
Х23Ю5Т | 20…800 | 480…750 |
Х27Ю5Т | 20…800 | 500…690 |
А12 | 100…300…400…600 | 469…477…515…569 |
Р6М5 | 100…200…300…400…500…600…700 | 440…470…500…550…580…670…900 |
Р18 | 100…200…300…400…500…600…700 | 420…450…470…510…550…610…690 |
У8, У8А | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 477…511…528…548…565…594…624…724…724…703 |
У12, У12А | 100…200…300…400…500…600…700…800…900 | 469…503…519…536…553…720…610…712…703…699 |
Удельная теплоемкость углеродистых сталей
Наиболее популярны 7 марок углеродистых сталей с чистотой железа 99.99%. Температурный ряд стандартный – по 50 0С.
Интервал температур, 0С | Углеродистые стали | |||||||
Чистое железо (99.99%) | 08кп | 08 | 20 | 40 | У8 | У8` | У12 | |
50-100 | 0.469 | 0.481 | 0.481 | 0.486 | 0.486 | 0.489 | 0489 | 0.486 |
100-150 | 0.489 | 0.502 | 0.502 | 0.507 | 0.502 | 0.519 | 0.523 | 0.519 |
150-200 | 0.511 | 0.519 | 0.523 | 0.519 | 0.515 | 0.532 | 0.544 | 0.540 |
200-250 | 0.528 | 0.536 | 0.544 | 0.532 | 0.528 | 0.548 | 0.548 | 0.544 |
250-300 | 0.544 | 0.553 | 0.557 | 0.557 | 0.548 | 0.565 | 0.565 | 0.557 |
300-350 | 0.565 | 0.574 | 0.569 | 0.574 | 0.569 | 0.586 | 0.552 | 0.578 |
350-400 | 0.586 | 0.595 | 0.595 | 0.599 | 0.586 | 0.607 | 0.603 | 0.599 |
400-450 | 0.611 | 0.624 | 0.624 | 0.624 | 0.611 | 0.628 | 0.632 | 0.615 |
450-500 | 0.649 | 0.662 | 0.662 | 0.622 | 0.649 | 0.669 | 0.666 | 0.636 |
500-550 | 0.691 | 0.708 | 0.695 | 0.703 | 0.691 | 0.695 | 0.708 | 0.662 |
550-600 | 0.733 | 0.754 | 0.741 | 0.749 | 0.708 | 0.716 | 0.749 | 0.699 |
600-650 | 0.775 | 0.799 | 0.791 | 0.787 | 0.733 | 0.720 | 0.779 | 0.745 |
650-700 | 0.829 | 0.867 | 0.858 | 0.846 | 0.770 | 0.770 | 0.833 | 0.816 |
700-750 | 0.971 | 1.105 | 1.139 | 0.432 | 1.583 | 2.081 | 2.186 | 2.089 |
750-800 | 0.913 | 0.875 | 0.959 | 0.950 | 0.624 | 0.615 | 0.632 | 0.649 |
800-850 | 0.754 | 0.795 | 0.867 | 0.737 | 0.502 | 0.657 | 0.619 | 0.657 |
850-900 | 0.716 | 0.849 | 0.716 | 0.649 | 0.548 | 0.619 | 0.619 | 0.619 |
900-950 | 0.946 | 0.662 | 0.649 | 0.649 | 0.624 | 0.624 | 0.619 | 0.619 |
950-1000 | 0.557 | 0.669 | 0.657 | 0.649 | 0.624 | 0.632 | 0.615 | 0.628 |
1000-1050 | 0.582 | 0.669 | 0.657 | 0.649 | 0.632 | 0.645 | 0.628 | 0.636 |
1050-1100 | 0.599 | 0.699 | 0.662 | 0.649 | 0.632 | 0.653 | 0.636 | 0.641 |
1100-1150 | 0.615 | 0.669 | 0.662 | 0.657 | 0.641 | 0.662 | 0.653 | 0.649 |
1150-1200 | 0.632 | 0.669 | 0.666 | 0.666 | 0.653 | 0.669 | 0.669 | 0.657 |
1200-1250 | 0.649 | 0.669 | 0.666 | 0.678 | 0.669 | 0.678 | 0.78 | 0.666 |
1250-1300 | 0.669 | 0.699 | 0.666 | 0.687 | 0.687 | 0.678 | 0.695 | 0.674 |
Удельная теплоемкость легированных сталей
Из высоколегированных типов стали выделяется два – это Г13 и Р18. Первый тип материала, благодаря высокому сопротивлению к износу при ударных нагрузках и давлению, используется в военной промышленности. Например, гусеничные траки, дробильные щеки, решетки в тюрьмах.
Марка Р18 – это инструментальная быстрорежущая сталь, которая используется при создании сверл, фрез, метчиков и зенкеров.
Температурный интервал, 0С | Г13 | Р18 | Температурный интервал, 0С | Г13 | Р18 |
50-100 | 0.519 | 0.410 | 700-750 | 0.649 | 0.716 |
100-150 | 0.540 | 0.427 | 750-800 | 0.649 | 0.716 |
150-200 | 0.565 | 0.435 | 800-850 | 0.657 | 0.682 |
200-250 | 0.565 | 0.452 | 850-900 | 0.666 | 0.737 |
250-300 | 0.599 | 0.465 | 900-950 | 0.666 | 0.582 |
300-350 | 0.607 | 0.487 | 950-1000 | 0.674 | 0.595 |
350-400 | 0.607 | 0.502 | 1000-1050 | 0.682 | 0.607 |
400-450 | 0.615 | 0.523 | 1050-1100 | 0.687 | 0.615 |
450-500 | 0.615 | 0.553 | 1100-1150 | 0.695 | 0.611 |
500-550 | 0.695 | 0.582 | 1150-1200 | 0.695 | 0.611 |
550-600 | 0.703 | 0.599 | 1200-1250 | 0.703 | 0.611 |
600-650 | 0.641 | 0.615 | 1250-1300 | 0.708 | 0.611 |
650-700 | 0.641 | 0.636 |

Низколегированные стали представлены 5-ю популярными марками – 30Х, 30Г3, 30ХНЗ, 30Г2 и 50С2Г.
Интервал температур,0С | Марка стали | ||||
30Х | 30Н3 | 30ХНЗ | 30Г2 | 50С2Г | |
50-100 | 0.486 | 0.481 | 0.494 | 0.477 | 0.498 |
100-150 | 0.107 | 0.502 | 0.507 | 0.494 | 0.511 |
150-200 | 0.523 | 0.523 | 0.523 | 0.511 | 0.523 |
200-250 | 0.540 | 0.536 | 0.540 | 0.528 | 0.540 |
250-300 | 0.557 | 0.548 | 0.561 | 0.544 | 0.557 |
300-350 | 0.582 | 0.569 | 0.582 | 0.565 | 0.578 |
350-400 | 0.607 | 0.590 | 0.599 | 0.590 | 0.603 |
400-450 | 0.636 | 0.619 | 0.632 | 0.615 | 0.632 |
450-500 | 0.669 | 0.662 | 0.674 | 0.649 | 0.666 |
500-550 | 0.720 | 0.703 | 0.720 | 0.695 | 0.703 |
550-600 | 0.770 | 0.749 | 0.775 | 0.741 | 0.749 |
600-650 | 0.825 | 0.791 | 0.812 | 0.779 | 0.783 |
650-700 | 1.050 | 1.637 | 1.306 | 0.837 | 0.829 |
700-750 | 1.662 | 0.955 | 1.176 | 1.449 | 0.904 |
750-800 | 0.636 | 0.603 | 0.976 | 0.821 | 1.365 |
800-850 | 0.653 | 0.624 | 0.569 | 0.557 | 0.611 |
850-900 | 0.636 | 0.641 | 0.582 | 0.536 | 0.624 |
900-950 | 0.645 | 0.649 | 0.628 | 0.590 | 0.628 |
950-1000 | 0.636 | 0.649 | 0.636 | 0.599 | 0.636 |
1000-1050 | 0.632 | 0.641 | 0.636 | 0.607 | 0.645 |
1050-1100 | 0.632 | 0.641 | 0.645 | 0.615 | 0.653 |
1100-1150 | 0.641 | 0.645 | 0.645 | 0.624 | 0.662 |
1150-1200 | 0.641 | 0.649 | 0.653 | 0.632 | 0.669 |
1200-1250 | 0.649 | 0.657 | 0.653 | 0.636 | 0.678 |
1250-1300 | 0.649 | 0.662 | 0.662 | 0.645 | 0.687 |
Удельная теплоемкость чугуна
Теплоемкость чугуна, как видно из таблицы ниже, с повышением температуры возрастает, как и его энтальпия. Эти параметры непосредственно зависят то состава чугуна.
Температура, 0С | кДж/(кг0С) | h, кДж/кг | кДж/(кг0С) | h, кДж/кг | кДж/(кг0С) | h, кДж/кг | кДж/(кг0С) | h, кДж/кг | |||||||
Состав, % | |||||||||||||||
3.71С;1.5Si;0.63Mn;0.147 P;0.069 S | 3.72C;1.41 Si; 0.88 Mn;0.54 P; 0.078 S | 3.61 C; 2.02 Si; 0.80 Mn; 0.88 P; 0/080 S | 2.2C;1.48 Si;0.73 Mn; 0.12 P; 0.023 S | ||||||||||||
100 | — | — | — | — | — | — | 0.5443 | 54.43 | |||||||
200 | 0.4605 | 92.11 | 0.3768 | 75.36 | 0.2901 | 57.99 | — | — | |||||||
300 | 0.4932 | 147.92 | 0.4363 | 130.84 | 0.3761 | 113.46 | 0.5582 | 167.47 | |||||||
400 | 0.5079 | 203.14 | 0.4652 | 186.06 | 0.4220 | 168.73 | 0.5652 | 226.09 | |||||||
450 | — | — | — | — | 0.4367 | 196.57 | — | — | |||||||
500 | 0.5171 | 258.53 | 0.4836 | 241.79 | 0.4480 | 223.99 | 0.5862 | 293.08 | |||||||
550 | 0.5234 | 287.84 | 0.4911 | 270.05 | 0.4576 | 251.63 | — | — | |||||||
600 | 0.5346 | 320.83 | 0.5024 | 301.45 | 0.4710 | 282.61 | 0.6071 | 364.25 | |||||||
650 | 0.5548 | 360.48 | 0.5192 | 337.46 | 0.4861 | 315.89 | — | — | |||||||
700 | 0.6025 | 421.82 | 0.5543 | 387.91 | 0.5125 | 358.81 | 0.6400 | 447.99 | |||||||
750 | 0.6477 | 485.84 | 0.6125 | 459.50 | 0.5681 | 426.22 | — | — | |||||||
800 | 0.6661 | 532.98 | 0.6372 | 509.78 | 0.6075 | 486.90 | 0.6908 | 552.66 | |||||||
850 | 0.6736 | 572.75 | — | — | 0.6251 | 531.30 | — | — | |||||||
900 | 0.6766 | 608.76 | 0.6548 | 590.34 | 0.6305 | 568.57 | 0.7118 | 640.58 | |||||||
950 | 0.6766 | 642.67 | 0.65569 | 623.00 | 0.6343 | 600.81 | — | — | |||||||
1000 | 0.6753 | 675.33 | 0.6544 | 654.40 | 0.6322 | 632.21 | 0.7201 | 720.13 | |||||||
1050 | 0.6741 | 707.57 | 0.6519 | 684.54 | 0.6301 | 661.51 | — | — | |||||||
1100 | 0.6720 | 738.97 | 0.6510 | 715.94 | 0.6301 | 692.92 | 0.7308 | 803.87 | |||||||
1150 | 0.8847 | 1017.39 | 0.8608 | 988.08 | 0.8428 | 967.15 | — | — | |||||||
1200 | 0.8721 | 1046.70 | 0.8495 | 1019.48 | 0.8323 | 998.55 | 0.9071 | 1088.57 | |||||||
1250 | 0.8608 | 1076.01 | 0.83825 | 1047.96 | 0.8206 | 1025.77 | — | — | |||||||
1300 | 0.5812 | 1106.57 | 0.8281 | 1076.01 | 0.8110 | 1054.24 | 0.9082 | 1180.68 | |||||||
1350 | 0.8420 | 1136.72 | 0.8173 | 1103.22 | 0.8001 | 1080.19 | — | — |
Теплоемкость – это физическая величина, которая обозначает количество энергии, которую поглощает материал за 1 единицу температуры. Есть четкая закономерность – с ростом температурного режима возрастает параметр теплоемкости.
Удельная теплоемкость напрямую зависит от состава материала, то есть стали и чугуна.
Материалы по теме



Мы стараемся писать на самые важные и актуальные темы для вас. Если вы не нашли в нашем блоге статьи на интересующие вас темы, скажите нам об этом.
Предложить тему
Комментарии